سونوگرافی رحم و تخمدان چیست

سونوگرافی رحم و تخمدان چیست و چرا انجام می‌شود؟

سونوگرافی رحم و تخمدان یکی از روش‌های پرکاربرد و غیرتهاجمی در بررسی وضعیت دستگاه تناسلی زنان است که به‌وسیله امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویری دقیق از رحم، تخمدان‌ها و سایر ساختارهای لگنی ارائه می‌دهد. این روش تشخیصی، به دلیل ایمنی بالا، عدم استفاده از اشعه و قابلیت انجام آسان، جایگاه ویژه‌ای در علم پزشکی حوزه زنان و زایمان پیدا کرده است.

با توجه به سرعت بالای پیشرفت فناوری در این حوزه، امروزه دستگاه‌های سونوگرافی با وضوح تصویر بالا و قابلیت تشخیص دقیق‌، کمک شایانی به پزشکان در رسیدن به تشخیص درست و به‌ موقع کرده‌اند. 

سونوگرافی رحم و تخمدان

سونوگرافی رحم و تخمدان چیست؟

سونوگرافی رحم و تخمدان یک آزمایش تصویربرداری پزشکی است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از رحم، تخمدان ‌ها و سایر ساختارهای داخل ناحیه لگن استفاده می‌کند. در این روش، پروب کوچکی که امواج صوتی را ارسال می‌کند، بر روی پوست ناحیه شکم یا واژن قرار می‌گیرد.

این امواج پس از برخورد با ساختارهای داخل بدن، بازتابیده شده و توسط دستگاه سونوگرافی به تصویری تبدیل می‌شود که بهترین متخصص زنان آن ‌ها را بررسی می‌کند. این نوع سونوگرافی غیرتهاجمی است و بدون نیاز به استفاده از اشعه ایکس، اطلاعات دقیقی را از وضعیت اندام‌ های تناسلی زنانه فراهم می‌آورد.

دکتر مرضیه نوری – جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی

📍 تهران، بلوار ایت‌الله کاشانی، جنب خیابان مهران، ساختمان مهران، طبقه سوم، واحد ۱۷
🕙 یکشنبه، دوشنبه و سه شنبه – 15 الی 20
📞 ​​​​​​​۰۹۳۳۵۵۴۷۱۰۵

کاربردهای سونوگرافی رحم

سونوگرافی رحم یکی از روش‌ های تصویربرداری است که برای بررسی وضعیت رحم و ساختارهای مرتبط با آن استفاده می‌شود. برخی از کاربردهای سونوگرافی رحم عبارتند از:

✔️ تشخیص مشکلات ساختاری رحم: سونوگرافی مشکلاتی مانند فیبروم‌ ها، پولیپ ‌ها یا ناهنجاری‌ های ساختاری رحم را شناسایی می‌کند.

✔️ بررسی ضخامت و وضعیت مخاط رحم: این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا ضخامت دیواره رحم را بررسی کرده و از وجود هر گونه تغییرات غیرطبیعی، مثل ضخامت غیر طبیعی که نشانه ‌ای از مشکلاتی مانند سرطان رحم است، مطلع شود.

✔️ ارزیابی وضعیت رحم در دوران بارداری: سونوگرافی رحم در دوران بارداری برای بررسی وضعیت جنین و محل قرارگیری جفت، تشخیص حاملگی خارج از رحم یا بررسی مشکلات احتمالی در حاملگی استفاده می‌شود.

✔️ بررسی کیست ‌ها یا تومورها: سونوگرافی برای شناسایی و ارزیابی کیست‌ ها یا تومورهای رحم و تخمدان ‌ها مفید می‌باشد.

✔️ بررسی علت خونریزی غیرطبیعی رحم: این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا علت خونریزی‌ های غیرطبیعی، مانند خونریزی در دوران یائسگی یا بین دو دوره قاعدگی، را شناسایی کند.

✔️ ارزیابی برای درمان ‌های ناباروری: در فرآیند درمان‌ های ناباروری، سونوگرافی رحم برای بررسی وضعیت اندام ‌های تناسلی و اطمینان از وجود شرایط مناسب برای بارداری کمک می‌کند.

در سونوگرافی رحم چه چیزهایی مشخص می‌شود؟

در سونوگرافی رحم، اطلاعات مختلفی از وضعیت رحم و ساختارهای مربوط به آن به دست می‌آید که شامل موارد زیر است.

  • حجم و اندازه رحم: سونوگرافی به تعیین اندازه و شکل رحم کمک می‌کند و هرگونه تغییر غیرطبیعی در اندازه رحم، مانند بزرگ شدن یا کوچک شدن آن، را شناسایی می‌کند.
  • ساختار داخلی رحم: این آزمایش به تشخیص هرگونه تغییر در ساختار داخلی رحم، مثل فیبروم ‌ها، پولیپ ‌ها ، کمک می‌کند. همچنین ناهنجاری‌ های ساختاری مانند رحم دوشاخ شناسایی می‌شود.
  • وضعیت و محل قرارگیری جفت: در دوران بارداری، سونوگرافی محل قرارگیری جفت را بررسی کرده و هرگونه اختلال در آن مثل جفت سرراهی یا جدا شدن زودهنگام جفت را شناسایی می‌کند.
  •  وجود مایع یا تجمعات غیرطبیعی: سونوگرافی وجود مایعات غیرطبیعی در رحم، مانند عفونت ‌ها یا التهاب ‌ها، را تشخیص می‌دهد.
  • ضخامت آندومتر: بررسی ضخامت دیواره داخلی رحم در سونوگرافی برای ارزیابی سلامت رحم و در زنان مبتلا به خونریزی ‌های غیر طبیعی یا در دوران یائسگی، مفید می‌باشد.
سونوگرافی رحم و تخمدان

بهترین زمان برای سونوگرافی رحم و تخمدان

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی رحم و تخمدان بستگی به هدف آزمایش و شرایط فردی دارد، اما توصیه می‌شود که سونوگرافی در روزهای خاصی از سیکل قاعدگی انجام شود تا نتایج دقیق ‌تری به دست آید. بهترین زمان برای انجام سونوگرافی رحم و تخمدان روزهای ۵ تا ۱۰ از شروع قاعدگی است. در این زمان، سطح هورمون ‌ها به طور طبیعی پایین است و تصاویر دقیق‌ تری از تخمدان ‌ها، رحم و آندومتر به دست می‌آید.

اگر پزشک مشکوک به وجود کیست یا تومور در تخمدان‌ ها باشد، سونوگرافی در روزهای ابتدایی سیکل قاعدگی توصیه می‌شود زیرا در این زمان کیست ‌ها بهتر دیده می‌شوند. اگر هدف از سونوگرافی ارزیابی ضخامت آندومتر یا بررسی خونریزی غیرطبیعی باشد، سونوگرافی در روزهای اولیه سیکل قاعدگی مناسب ‌تر است. برای بررسی وضعیت رحم و تخمدان‌ ها در زنان یائسه یا زنان بالای ۴۵ سال که خونریزی غیرطبیعی دارند، سونوگرافی در هر زمانی انجام می‌شود. 

سونوگرافی رحم چگونه انجام می شود؟

سونوگرافی رحم به دو روش انجام می‌شود: سونوگرافی شکمی و سونوگرافی واژینال. در روش شکمی، فرد روی تخت سونوگرافی دراز می‌کشد و ژلی مخصوص به شکم او زده می‌شود تا امواج صوتی بهتر منتقل شوند. سپس پروب دستگاه سونوگرافی بر روی شکم حرکت داده می‌شود تا تصاویر رحم و تخمدان‌ ها به دست آید. این روش برای بررسی وضعیت عمومی رحم و تخمدان‌ ها مناسب است.

در روش واژینال، فرد باید لباس مخصوص بپوشد و به پشت دراز بکشد. سپس پروب کوچک سونوگرافی که به طور خاص برای این نوع سونوگرافی طراحی شده است، وارد واژن می‌شود. این روش تصاویر دقیق‌ تری از رحم و تخمدان ‌ها ارائه می‌دهد و بیشتر برای بررسی جزئیات داخلی رحم یا تخمدان‌ ها استفاده می‌شود. این دو روش بدون درد هستند و تنها کمی ناراحتی موقت ایجاد می‌کنند. بعد از انجام سونوگرافی، فرد به فعالیت ‌های روزانه خود باز می‌گردد.

سخن آخر

سونوگرافی رحم و تخمدان یک ابزار کلیدی در تشخیص و بررسی سلامت سیستم تناسلی زنان است که به پزشکان این امکان را می‌دهد تا مشکلات مختلف را به دقت شناسایی کنند. برای استفاده کامل از این روش و دریافت بهترین نتایج، مراجعه به یک پزشک متخصص زنان مثل دکتر مرضیه نوری ضروری است.

ایشان از پزشکان برجسته است که با استفاده از روش ‌های پیشرفته و مراقبت‌ های شخصی، به زنان در زمینه‌ های مختلف پزشکی کمک می‌کند. ایشان با توجه به نیازهای خاص هر فرد، بهترین راهکارها را ارائه می‌دهد .

مطالب مرتبط
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *